Radnik „Majaka“ barata visokoradioaktivnim materijalom pomoću manipulatora. Izvor: RIA „Novosti“.
Preduzeće „Majak“ je odigralo ključnu ulogu u prvim fazama sovjetskog nuklearnog programa 1940-ih. Stručnjaci iz prve garniture radnika „Kombinata br. 817“ (tako se ranije zvao „Majak“) podvrgavani su najstrožoj selekciji. Po dolasku na tajni objekat tokom nekoliko godina nije im dozvoljavano čak ni da se dopisuju sa bližnjima.
Život u zatvorenom gradu stanovnici Ozerska danas ne shvataju kao ograničenje, nego kao privilegiju. Zato se u njihovom odnosu prema došljacima može primetiti izvesna doza snishodljivosti.
Moderni „Majak“ reciklira upotrebljeno nuklearno gorivo iz Rusije i mnogih drugih zemalja i proizvodi veliki broj retkih i važnih radioaktivnih izotopa koje preko 40 zemalja sveta kupuje za medicinske potrebe.
Gorivo koje je 2010. odvezeno iz Nuklearnog instituta u Vinči kod Beograda otišlo je na preradu upravo u „Majak“.
Znamensk
Nekadašnje ime: Kapustin Jar-1
Lokacija: Astrahanjska Oblast
Funkcija: Balističke rakete
Razlog posebnog statusa: Grad je administrativni i stambeni centar vojnog poligona „Kapustin Jar“
Naučnici proveravaju satelit „Interkosmos-1“ pred lansiranjem. Izvor: RIA „Novosti“.
Vojni poligon „Kapustin Jar“, izgrađen 1946. godine, bio je namenjen za testiranje prvih sovjetskih balističkih raketa sa bojevim glavama. Miroljubiv naziv (u prevodu: „Kupusov Do“) dobio je po istoimenom selu. Od 1962. poligon obavlja i funkciju manjeg kosmodroma za istraživačke satelite i lake rakete nosače.
Prvi načelnik poligona „Kapustin Jar“, general-major Vasilij Voznjuk, stupio je u službu 1946. i do danas uživa poštovanje žitelja, a u kancelarijama se mogu videti njegovi portreti. Pored lokalnog Muzeja kosmonautike izloženi su primerci vojne tehnike, raketni sistemi i radari.
Severomorsk
Lokacija: Murmanska Oblast
Funkcija: Pomorska vojna baza
Razlog posebnog statusa: Pomorska baza Severne flote
Vojnik Severne flote stražari na molu pored kontejnera za raketu. Izvor: RIA „Novosti“.
Severomorsk, nekada zaselak Vaenga, smešten je na obali Kolskog zaliva u Barencovom moru. Prvobitno su u tim krajevima živeli Saami i Pomori, a kasnije, u 20. veku, doselili
su se Finci i Rusi. Izgradnja vojne baze za ratnu mornaricu započeta je sredinom 30-ih godina prošlog veka, a status zatvorenog grada Severomorsk je dobio tek posle raspada SSSR-a, 1996.
Severomorsk se nalazi iznad polarnog kruga, tako da se preko zime spušta polarna noć koja traje od početka decembra do sredine januara. Pravi arktički mrazevi su ovde retki, ali zbog ledenog vetra i visoke vlažnosti vazduha u početku je vrlo teško navići se na klimu.
Ponos Severomorska i Severne flote, najjače ruske vojne flote, sada su teška nuklearna raketna krstarica „Petar Veliki“ i nosač aviona „Admiral Kuznjecov“.
Vlasiha
Nekadašnje ime Odincovo-10
Lokacija: Moskovska Oblast
Funkcija: Nuklearne jedinice
Razlog posebnog statusa: U naselju je smešten štab Strateških raketnih jedinica i centralni komandni punkt kopnenih strateških nuklearnih jedinica Oružanih snaga Ruske Federacije
Dugo je Kostino bilo obično malo selo blizu Moskve. Međutim, 1932. ovde je podignuto zdanje glavnog kompleksa Vakcino-serumskog instituta Radničko-seljačke Crvene Armije. Zatim su do Drugog svetskog rata na području Vlasihe organizovani visoki vojno-politički kursevi. Oktobra 1941. u Vlasihi je bio stacioniran štab Zapadnog fronta, odakle je slavni Georgij Žukov rukovodio odbranom Moskve.
Posle rata se tu nalazio Štab strateške avijacije. Godine 1960. vojno naselje je u potpunosti stavljeno na raspolaganje strateškim raketnim jedinicama. Danas se odavde upravlja svim kopnenim nuklearnim jedinicama Rusije.
