U Rusiji postoji 45 zatvorenih gradova u kojima živi, radi, obrazuje se i podiže decu više od 1.300.000 ljudi. Ovi gradovi nisu postojali na geografskim kartama u vreme Sovjetskog Saveza. Spolja i iznutra strogo ih čuva vojska.
Doći u neki od njih u goste moguće je samo uz specijalnu dozvolu. Stanovnici se bave naučnim ili proizvodnim radom vezanim za neku opasnu ili bezbednosno osetljivu tehnologiju. “Ruska reč” predstavlja šest takvih naselja.
Mirni
Lokacija: Arhangelska Oblast
Funkcija: Kosmodrom
Razlog posebnog statusa: Grad je administrativni i stambeni centar kosmodroma „Pleseck“
Prevoz rakete nosača sa satelitom „Resurs F-2“ na kosmodrom „Pleseck“. Izvor: RIA „Novosti“.
Grad Mirni se nalazi na mestu gde je u vreme carske Rusije prolazio takozvani „carev put“ ka Belom moru. Prema legendi, Mihailo Lomonosov, osnivač slavnog moskovskog univerziteta, upravo je tim putem 1730. godine išao u Moskvu, prateći kola sa tovarom.
Doduše, nema nikakvog obeležja, svi glavni spomenici Mirnog vezani su za osvajanje kosmosa. Prvi državni kosmodrom „Pleseck“ dugo je bio svetski lider po broju lansiranja kosmičkih brodova. Ponosni grad na svom grbu ima kosmički brod i polarnu svetlost, koja govori o njegovom položaju na dalekom Severu.
Mirni je pun monumenata i obeliska. U čast lansiranja prvog sovjetskog navigacionog kosmičkog broda podignut je obelisk „Kosmos-1000“, a 1989. ušao je u orbitu satelit „Kosmos-2000“, pa je i taj događaj obeležen spomenikom, koji je zbog sličnosti sa popularnim oblikom stanovnika drugih planeta nazvan „vanzemaljac“.
Sarov
Nekadašnja imena: Šatki-1, Moskva-300, Kremljov, Arzamas-75, Arzamas-16
Lokacija: Nižegorodska Oblast
Funkcija: Proizvodnja atomskih bombi
Montiranje laserskog uređaja „Luč“ u Nuklearnom centru. Izvor: RIA „Novosti“.
Sarov je neobičan grad. Sa jedne strane, u njemu se prave atomske bombe, a sa druge je poznat po pravoslavnoj svetinji — Sarovskom manastiru. U ovom manastiru, u kome je
tipik posebno strog, 1778. godine iskušenik je postao slavni prepodobni Serafim Sarovski. Oba obeležja grada predstavljena su i na njegovom neobičnom grbu.
Ispod Sarovskog manastira postoji pravi podzemni grad u koji su se otšelnici povlačili u potrazi za mirom i tišinom. Kažu da je nekada u podzemlju postojalo i jezero kojim je moglo da se plovi čamcem.
U Nuklearnom centru postoji Muzej atomskog oružja, jedini te vrste na svetu. Njegov glavni eksponat je čuvena „Car bomba“. Detonacija ove termonuklearne naprave 1961. na arktičkom arhipelagu Nova zemlja bila je najveća eksplozija u istoriji (10 puta veća od ukupne snage svih eksplozivnih sredstava upotrebljenih tokom Drugog svetskog rata u celom svetu) i jedan od ključnih događaja Hladnog rata. Naravno, većina eksponata u muzeju su kopije.
U Nuklearnom centru u Sarovu danas radi više od 18 hiljada stručnjaka: fizičara i matematičara, inženjera i programera, koji se bave održavanjem nuklearnog arsenala Rusije i njegovom bezbednošću.
Ozersk
Nekadašnja imena: Čeljabinsk-40, Čeljabinsk-65
Lokacija: Južni Ural
Funkcija: Radioaktivni izotopi
Razlog posebnog statusa: Na teritoriji grada se nalazi Federalno državno unitarno preduzeće „Proizvodna organizacija Majak“, gde se proizvode radioaktivni izotopi i prerađuje upotrebljeno nuklearno gorivo
