Košaninova jezera su redak prirodni fenomen koji se nalazi na planini Goliji, kod sela Vrmbaje. Ono po čemu su najviše poznata jesto to što nivo vode u njima opada i što presuše kada su kišni dani, a onda potom kada grane sunce, jezero ponovo nadolazi.
Nalaze se u blizini manastira Studenice, usred šuma bukve, jele, smrče i bora, a za njih znaju tek pojedini zaljubljenici u prirodu.
Košaninova jezera su dva jezera, malo i veliko, u obliku elipse, na oko 900 metara nadmorske visine na Goliji.
Veliko jezero je obraslo vegetacijom i samo manji delovi jezera nalaze se pod vodom, sa obodnim delovima obraslim šumom. Košaninovo jezero (veliko) pruža se u pravcu istok-zapad. Dugačko je oko 180 m, a široko skoro 100 m.
Unesko ih je proglasio rezervatom biosfere još 2001. godine. Ime su dobila po srpskom botaničaru Nedeljku Košaninu, koji je rođen u tom kraju i koji se bavio proučavanjem jezera na Goliji.
U neposrednoj blizini ovih jezera se nalazi manastir Pridvorica, na putnom pravcu koji vodi do manastira Studenica. Do njih vodi put dugačak čak šest kilometara, kojim se ne može proći putničkim vozilima.
Ono što je još posebno kod ovih jezera jeste to što je voda u jednom njihovom delu slana.
To su utvrdili botaničari istraživači Branislav Matijević i Milovan Gajić na osnovu činjenice da se žabe nalaze samo u gornjem delu jezera.
Veliko jezero predstavlja jednu specifičnu biljnu formaciju jer se u njemu naselila biljka metlasta oštrica. Ona je formirala velike i visoke busenove, pa se oni međusobno dodiruju i na pojedinim mestima jezero izgleda kao livada.
Legenda kaže da su se vile okupljale i igrale kolo kod ovih jezera i da svaki busen na velikom jezeru predstavlja jednu vilu. Vilino kolo predstavlja krug u travi, posebne boje, različite od rastinja koje okružuje Košaninovo jezero, prenosi studenica.rs.
Kada se na pašnjaku ugleda vilino kolo, to je pouzdan znak da su se noć pre, na tom mestu, okupile gorske vile i igrale do prvih sunčevih zraka.
Ukoliko bi mladić ili neka nesmotrena devojka ugazili u ovaj travnati znak, vile bi im uzimale razum, a iz ljušture od tela za kratko vreme istekli bi životi. U slučaju da krava ili ovca ugaze u vilino kolo mleko bi im presahlo ili bi se zamutilo.
Pogledajte video:
(Blic, Telegraf)
